Tana Toraja

Tana Toraja jest górzystym regionem w centralnej części wyspy Sulawesi, słynącym z pięknych krajobrazów, ciekawej architektury, a przede wszystkim niezwykłych tradycji pogrzebowych zamieszkującego go ludu Toraja. To najbardziej turystyczne miejsce na Sulawesi i jedno z najbardziej znanych w całej Indonezji.

Lud Toraja

Torajowie, choć formalnie są chrześcijanami, nadal kultywują pradawne, animistyczne praktyki i zwyczaje. Ich bogato zdobione domy mają specyficzny kształt dachu, przypominający łódź, albo zdaniem niektórych rogi bawołu. Torajowie uważają, że najważniejszym wydarzeniem w życiu człowieka jest jego pogrzeb. Dlatego musi on być celebrowany z odpowiednim rozmachem i w gronie całej, nawet najdalszej rodziny oraz sąsiadów, także z bardzo odległych wiosek. Prawie całe życie społeczne mieszkańców Tana Toraja jest związana z uroczystościami pogrzebowymi.

Tradycje pogrzebowe

Organizacja pogrzebu to wielkie wydarzenie logistyczne i finansowe. Często rodzina zmarłego musi wiele lat pracować na to, żeby wyprawić mu odpowiednio wystawny pogrzeb, a w tym czasie zmumifikowany nieboszczyk czeka w swoim dawnym domu. Uroczystość zazwyczaj trwa 4-6 dni i pojawia się na niej nawet kilkuset gości. Obowiązkowym punktem programu jest składanie ofiar ze zwierząt, głównie świń i bawołów. Torajowie wierzą, że dusze zwierząt powinny towarzyszyć duszy zmarłego w podróży w zaświaty. O ile na pogrzebie niezbyt bogatej osoby ginie przynajmniej kilka sztuk bydła, to pogrzeb znanej i bogatej persony potrafi być prawdziwą rzezią kilkuset zwierząt.

Na większych pogrzebach, zawsze pojawiają się liczni turyści, nie wydaje się jednak, żeby sprawiało to jakikolwiek problem rodzinie zmarłego i ich gościom. Na małych, bardziej kameralnych uroczystościach, które nie przyciągają organizowanych wycieczek, można stać się choć trochę bardziej uczestnikiem, niż zwykłym podglądaczem, zwłaszcza, że Torajowie są bardzo sympatyczni, gościnni i chętnie się zaprzyjaźniają. Idąc na uroczystość nie wypada przyjść bez prezentu, może to być na przykład duża torba cukru.

Po ceremonii ciało zmarłego chowane jest w grobowcu w kształcie domu lub w specjalnie w tym celu wykutej skalnej jaskini, a w jej pobliżu umieszcza się drewnianą figurkę symbolizującą nieboszczyka. Jeszcze niedawno ciała zmarłych noworodków i małych dzieci umieszczano w dziuplach drzew, których nie można było później ściąć, bo według wierzeń, dzieci żyją we wnętrzu drzewa tak długo, jak długo żyje drzewo.

Co zobaczyć w Tana Toraja

W regionie Tana Toraja poza malowniczymi tarasami ryżowymi, wapiennymi wzgórzami i lasem deszczowym odwiedza się przede wszystkim wioski ludu Toraja, w których można zobaczyć charakterystyczny domy - tongkonany i skalne grobowce oraz można wziąć udział w uroczystościach pogrzebowych. Do najpopularniejszych wiosek należą Londa, Bori, Palawa, Sadan, Kambira, Sangalla, Kete-Kesu, Batutumonga oraz Lemo. Każda z nich jest interesująca, choć mocno eksploatowana turystycznie, co objawia się między innymi licznymi sklepami z pamiątkami i dużym zobojętnienia lokalnych mieszkańców na widok turystów. Na szczęście nie trudno jest znaleźć bardziej autentyczną wioskę, do której turyści zaglądają nie częściej, niż raz w roku i której mieszkańcy są otwarci, przyjaźnie nastawieni, rozmowni i nie żądają za to wszystko pieniędzy.

Rantepao

Rantepao jest największym miasteczkiem w regionie Tana Toraja i stanowi jego centrum turystyczne. Nie ma w nim nic specjalnego do zobaczenia, ale można tu znaleźć nocleg, restauracje oraz wynająć przewodników, którzy zawsze wiedzą gdzie w najbliższym czasie planowany jest jakiś interesujący pogrzeb. Co 6 dni w Rantepao organizowany jest dość interesujący targ żywego inwentarza. W okolicy miasteczka jest wiele wiosek do odwiedzenia, większość w zasięgu jednodniowej wycieczki. Wynajęcie przewodnika może znacznie pomóc, ale nie jest niezbędne.

Jak się dostać do Tana Toraja

Przejazd nocnym autobusem z Makassar do Rantepao zajmuje około 9-10 godzin.